Нысандар

Картаға енген нысындардың тізімі

Кенті баба қорымы

Орналасқан жері: Маңғыстау облысы, Түпқараған ауданы,Таушық селосынан 40 км солтүстік-батыс бағытта орналасқан.

Координатасы: N 44° 27' 47.73" E 50° 59' 40.20" 

Ескерткіштің сипаттамасы: Ескерткіш 1979 жылы Қазақ КСР Мәдениет Министрлігінің экспедициясымен зерттелді. Қорымға 1983, 2005, 2013, 2014 жж ғылыми-реставрациялық жұмыстар жүргізілді.

Қазіргі таңда Маңғыстау облысы әкімдігінің 2018 жылғы 5 қаңтар №3 қаулысы бойынша Жергілікті маңызы бар Тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізіміне енгізілген. «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» жобасы бойынша өңірлік маңызы бар қасиетті нысандар тізіміне енді.

Ескерткіш жоспарда төрт бұрышты, бір бөлмелі, өрісі арқылы өтетін тік білікке симметриялы құрылыс болып келеді. Басты қасбеті оңтүстік-батысқа қаратылған. Қабырғаның өрілуі де әрқилы және өңделу деңгейіне қарап құрлысқа сан алуан тастар пайдаланғанын көруге болады. Кесене тас қаландысының және сәндік ерекшеліктеріне қарай, Кенті баба кесенесін салушы шеберлер ортағасырлық Хорезмдік сәулет құрлысында қолданылған құрылыс техника әдіс-тәсілдерін және сәулеттік дизайннан хабардар болғаны туралы да айтуға мүмкіндік береді. Кесенеге қарама-қарсы мешіт орналасқан.

Тарихи-деректер, аңыз-әңгімелер: Аңыз бойынша, Кенті баба  өз заманында халықты мұсылманшылыққа үйреткен, діндар, тақуа, әулие адам болған. Кентті баба қорымын жергілікті халық киелі нысан санап, қадір тұтып қастерлейді.

Қорымда тастың диаметрімен қойылған ата-бабаларымыздың намаз оқитын  дала мешітінің орны сақталған. Бұл қоршалған орынның жанында намаз оқитын михрабты тас орнатылған, ол Меккеге бағытталған. Кейде оны шеңбер деп атайды: тастың жоғарғы бөлігі күннің  формасына ұқсас, шеңбер болып жасалынған. Ежелгі халықтың ең үлкен Құдырет иесі ретінде сыйынатын, табынатын  құдайы Күн болған.

Әлемнің әр жерінен ағылып барып сыйынатын  Қағбадағы орналасқан  михрабды тасы, ақ жақұт асыл тастан жасалынған деген дерек бар.  Мінеки осы ақ жақұт михраб тас қарайып кеткен. Бұл тасты уақыт әсері емес, пенденің күнәсі қарайтқан. Ал Кенті бабадағы михрабты асыл тас, пайда болған кезеңінен бері мүк шалынған. 

Дерек көзі:

1. С.Е.Әжіғали «Архитектура кочевников. Феномен истории и культуры Евразии». – Алматы, 2002 ж.;

2. Маңғыстау МТМҚ ММ мұрағат материалдары.

 


Оқылған саны: 7699

Қыз әулие кесенесі

«Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» жобасы бойынша өңірлік маңызы бар қасиетті нысандар тізіміне енді. Осы Есет елді мекенінде әулие саналып, киелі орындарға айналған жерлер бар....


Қошқар атадағы қошқар мүсіні

Қорым алғаш Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің 1974 жылғы 6 маусымдағы Қаулысымен мемлекеттік қорғауға алынған. Кейін 25.03.1982 ж Халық депутаттарының Маңғышлақ облыстық кеңесі атқару комитетінің №121 шешімі бойынша жергілікті дәрежеде мемлекет қамқорлығына алынды....


Бозжыра тауы

«Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» жобасы бойынша өңірлік маңызы бар қасиетті нысандар тізіміне енді....


Бекбаулы ата кесенесі

Мұнда 300-ге жуық сәулеттік-жерлеу нысандары орналасқан. Қорымның шығыс бөлігінде оғыз-қыпшық кезеңінің ескерткіштері кездеседі. Олардың көбісі қирап өзінің алғашқы қалыбын жоғалтқан....


Атақозы батыр кесенесі

1994 жылы жергілікті дәрежеде мемлекет қамқорлығына алынған. Қазіргі таңда Маңғыстау облысы әкімдігінің 2018 жылғы 5 қаңтар №3 қаулысы бойынша Жергілікті маңызы бар Тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізіміне енгізілді. «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» жобасы бойынша өңірлік маңызы бар қасиетті нысандар тізіміне енді....


Барақ Сатыбалдыұлы кесенесі

Барақ Сатыбалдыұлының батыр атағы 18 жасында (1761) торғауыт батыры Алакөбікті жекпе-жекте жеңгеннен кейін шықты. 1785-1792 жылдары Сырым Датұлы бастаған Ресей отаршылдығына қарсы күресте көтеріліс басшыларының қатарында болды. ...


Booking.com
Страницы: 12345678