Нысандар

Картаға енген нысындардың тізімі

Кенті баба қорымы

Орналасқан жері: Маңғыстау облысы, Түпқараған ауданы,Таушық селосынан 40 км солтүстік-батыс бағытта орналасқан.

Координатасы: N 44° 27' 47.73" E 50° 59' 40.20" 

Ескерткіштің сипаттамасы: Ескерткіш 1979 жылы Қазақ КСР Мәдениет Министрлігінің экспедициясымен зерттелді. Қорымға 1983, 2005, 2013, 2014 жж ғылыми-реставрациялық жұмыстар жүргізілді.

Қазіргі таңда Маңғыстау облысы әкімдігінің 2018 жылғы 5 қаңтар №3 қаулысы бойынша Жергілікті маңызы бар Тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізіміне енгізілген. «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» жобасы бойынша өңірлік маңызы бар қасиетті нысандар тізіміне енді.

Ескерткіш жоспарда төрт бұрышты, бір бөлмелі, өрісі арқылы өтетін тік білікке симметриялы құрылыс болып келеді. Басты қасбеті оңтүстік-батысқа қаратылған. Қабырғаның өрілуі де әрқилы және өңделу деңгейіне қарап құрлысқа сан алуан тастар пайдаланғанын көруге болады. Кесене тас қаландысының және сәндік ерекшеліктеріне қарай, Кенті баба кесенесін салушы шеберлер ортағасырлық Хорезмдік сәулет құрлысында қолданылған құрылыс техника әдіс-тәсілдерін және сәулеттік дизайннан хабардар болғаны туралы да айтуға мүмкіндік береді. Кесенеге қарама-қарсы мешіт орналасқан.

Тарихи-деректер, аңыз-әңгімелер: Аңыз бойынша, Кенті баба  өз заманында халықты мұсылманшылыққа үйреткен, діндар, тақуа, әулие адам болған. Кентті баба қорымын жергілікті халық киелі нысан санап, қадір тұтып қастерлейді.

Қорымда тастың диаметрімен қойылған ата-бабаларымыздың намаз оқитын  дала мешітінің орны сақталған. Бұл қоршалған орынның жанында намаз оқитын михрабты тас орнатылған, ол Меккеге бағытталған. Кейде оны шеңбер деп атайды: тастың жоғарғы бөлігі күннің  формасына ұқсас, шеңбер болып жасалынған. Ежелгі халықтың ең үлкен Құдырет иесі ретінде сыйынатын, табынатын  құдайы Күн болған.

Әлемнің әр жерінен ағылып барып сыйынатын  Қағбадағы орналасқан  михрабды тасы, ақ жақұт асыл тастан жасалынған деген дерек бар.  Мінеки осы ақ жақұт михраб тас қарайып кеткен. Бұл тасты уақыт әсері емес, пенденің күнәсі қарайтқан. Ал Кенті бабадағы михрабты асыл тас, пайда болған кезеңінен бері мүк шалынған. 

Дерек көзі:

1. С.Е.Әжіғали «Архитектура кочевников. Феномен истории и культуры Евразии». – Алматы, 2002 ж.;

2. Маңғыстау МТМҚ ММ мұрағат материалдары.

 


Оқылған саны: 6941

Тамшалы сайы

Еділ-Орал археологиялық экспедициясымен 1982 жылы анықталып, қосымша зерттеулер 2009 жылы жүргізілген.Алғаш рет 07.05.1993 жылы облыс әкімінің №487 шешімімен мемлекеттік қорғауға алынған. Қазіргі таңда Маңғыстау облысы әкімдігінің 2018 жылғы 5 қаңтар №3 қаулысы бойынша Жергілікті маңызы бар Тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізіміне енгізілген....


Саура сайы

Алғаш рет 07.05.1993 жылы облыс әкімінің №487 шешімімен мемлекеттік қорғауға алынған. Саура жерінің туристік тартымдылығын арттыру мақсатында 2014 жылы археолог А.Астафьевтің жетекшілік етуімен Саура бекінісіне археологиялық зерттеулер жүргізілді....


Самал сайы

2004 жылы Маңғыстау мемлекеттік тарихи-мәдени қорығы мемлекеттік мекемесі зерттеген. Қорым алғаш 05.10.2004 жылы Маңғыстау облыс әкімиятының №197 қаулысымен мемлекеттік қорғауға алынған....


Махтум баба мешіті

Алғаш рет 25.03.1982 жылы Халық депутаттарының Маңғышлақ облыстық кеңесі атқару комитетінің №121 шешімі бойынша мемлекеттік қорғауға алынған. Шатқалда (1851 ж. мамыр айында) Т.Г.Шевченко болған және зираттың бір көрінісінің суретін салған. Осыған орай шатқал жарларының бірінде ескерткіш тақта орнатылған....


Қыз әулие кесенесі

«Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» жобасы бойынша өңірлік маңызы бар қасиетті нысандар тізіміне енді. Осы Есет елді мекенінде әулие саналып, киелі орындарға айналған жерлер бар....


Қошқар атадағы қошқар мүсіні

Қорым алғаш Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің 1974 жылғы 6 маусымдағы Қаулысымен мемлекеттік қорғауға алынған. Кейін 25.03.1982 ж Халық депутаттарының Маңғышлақ облыстық кеңесі атқару комитетінің №121 шешімі бойынша жергілікті дәрежеде мемлекет қамқорлығына алынды....


Booking.com
Страницы: 1234567