Нысандар

Картаға енген нысындардың тізімі

Кенті баба қорымы

Орналасқан жері: Маңғыстау облысы, Түпқараған ауданы,Таушық селосынан 40 км солтүстік-батыс бағытта орналасқан.

Координатасы: N 44° 27' 47.73" E 50° 59' 40.20" 

Ескерткіштің сипаттамасы: Ескерткіш 1979 жылы Қазақ КСР Мәдениет Министрлігінің экспедициясымен зерттелді. Қорымға 1983, 2005, 2013, 2014 жж ғылыми-реставрациялық жұмыстар жүргізілді.

Қазіргі таңда Маңғыстау облысы әкімдігінің 2018 жылғы 5 қаңтар №3 қаулысы бойынша Жергілікті маңызы бар Тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізіміне енгізілген. «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» жобасы бойынша өңірлік маңызы бар қасиетті нысандар тізіміне енді.

Ескерткіш жоспарда төрт бұрышты, бір бөлмелі, өрісі арқылы өтетін тік білікке симметриялы құрылыс болып келеді. Басты қасбеті оңтүстік-батысқа қаратылған. Қабырғаның өрілуі де әрқилы және өңделу деңгейіне қарап құрлысқа сан алуан тастар пайдаланғанын көруге болады. Кесене тас қаландысының және сәндік ерекшеліктеріне қарай, Кенті баба кесенесін салушы шеберлер ортағасырлық Хорезмдік сәулет құрлысында қолданылған құрылыс техника әдіс-тәсілдерін және сәулеттік дизайннан хабардар болғаны туралы да айтуға мүмкіндік береді. Кесенеге қарама-қарсы мешіт орналасқан.

Тарихи-деректер, аңыз-әңгімелер: Аңыз бойынша, Кенті баба  өз заманында халықты мұсылманшылыққа үйреткен, діндар, тақуа, әулие адам болған. Кентті баба қорымын жергілікті халық киелі нысан санап, қадір тұтып қастерлейді.

Қорымда тастың диаметрімен қойылған ата-бабаларымыздың намаз оқитын  дала мешітінің орны сақталған. Бұл қоршалған орынның жанында намаз оқитын михрабты тас орнатылған, ол Меккеге бағытталған. Кейде оны шеңбер деп атайды: тастың жоғарғы бөлігі күннің  формасына ұқсас, шеңбер болып жасалынған. Ежелгі халықтың ең үлкен Құдырет иесі ретінде сыйынатын, табынатын  құдайы Күн болған.

Әлемнің әр жерінен ағылып барып сыйынатын  Қағбадағы орналасқан  михрабды тасы, ақ жақұт асыл тастан жасалынған деген дерек бар.  Мінеки осы ақ жақұт михраб тас қарайып кеткен. Бұл тасты уақыт әсері емес, пенденің күнәсі қарайтқан. Ал Кенті бабадағы михрабты асыл тас, пайда болған кезеңінен бері мүк шалынған. 

Дерек көзі:

1. С.Е.Әжіғали «Архитектура кочевников. Феномен истории и культуры Евразии». – Алматы, 2002 ж.;

2. Маңғыстау МТМҚ ММ мұрағат материалдары.

 


Оқылған саны: 11553

Мықтыбай (Рәзия) күмбезтамы

Мықтыбай (Рәзия) күмбезтамы, ХХ ғасырдың басы, Маңғыстау облысы, Бейнеу ауданы, Ақжігіт селосынан 25 шм оңтүстік-шығыс бағытта орналасқан....


Асау қорымы

Асау қорымы, ХVII - ХVIII ғасырлар Маңғыстау облысы, Бейнеу ауданы, Тұрыш ауылынан 13 км оңтүстік бағытта орналасқан....


Амантұрлы қорымы

Амантұрлы қорымы. XVII-XX ғасырлар. Маңғыстау облысы, Бейнеу ауданы, Бейнеу селосынан 35 км солтүстік-шығыс бағытта орналасқан.  ...


Асалы күмбезтамы

Асалы күмбезтамы.  Маңғыстау облысы. Бейнеу ауданы, Боранқұл селосынан   56 км  шығыс бағытта орналасқан. Маңғыстаумемлекеттік тарихи-мәдени қорығы....


Сенек қорымы

Сенек қорымы. ХVII-ХХ ғасырлар. Маңғыстау облысы, Қарақия ауданы, Сенек ауылынан шығысқа қарай 1 шм жерде орналасқан....


Қамысбай қорымы

Маңғыстау облысы, Маңғыстау ауданы Шетпе селосынан 14 км. оңтүстік-шығыс бағытта орналасқан. ХVІ – ХIХ ғғ...


Ақүйік қорымы

Маңғыстау облысы, Маңғыстау ауданы Шетпе аулынан оңтүстік-шығысқа қарай 17 шм орналасқан...


Booking.com
Страницы: 12345678